Nadmierne zgrzytanie zębami (bruksizm)

Bruksizm to choroba charakteryzująca się najczęściej nieświadomym zgrzytaniem i/lub zaciskaniem zębów. Objawy występują zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy – i właśnie ten rodzaj bruksizmu pociąga za sobą największe zagrożenie dla zdrowia. Ponadto bruksizm objawiający się w nocy jest najczęstszym spośród zaburzeń snu.

Choroba uwidacznia się w różnym stopniu, czasami może być tak łagodna, że nie wymaga żadnego leczenia. Jednak tak samo często, jej efekty mogą być tak poważne, że prowadzą do przewlekłych bólów głowy, zniszczonych zębów, a w dalszym jej przebiegu, do zmian zwyrodnieniowych w stawach skroniowo-żuchwowych.

Oznaki i objawy bruksizmu mogą objawiać się poprzez:

• zgrzytanie zębami lub zaciskanie szczęki, na tyle głośno, że mogą obudzić partnera,
• zużytymi, spłaszczonymi czy nawet popękanymi zębami,
• zwiększoną wrażliwość zębów,
• zużyte szkliwo, odsłaniające głębsze warstwy zęba,
• bóle szczęki lub nadmierne napięcie w mięśniach szczękowych,
• zmęczone mięśnie szczękowe,
• bóle ucha – spowodowane skurczami mięśni szczęk, a nie problemami z uchem,
• bóle głowy,
• przewlekłe bóle twarzy,
• uszkodzenia wewnętrznej części policzka,
• wgniecenia na języku,
• i inne…

 Przyczyny choroby

Etiologia choroby nie została dotychczas poznana, dlatego nie opracowano jeszcze skutecznej metody jej leczenia. Jednak badania wskazują na kilka czynników, które mogą nasilać jej objawy lub zwiększać ryzyko wystąpienia. Są to:

• niepokój, stres, stłumiony gniew lub frustracje,
• agresywny lub nadpobudliwy typ osobowości,
• nieprawidłowe ustawienie zębów (wada zgryzu),
• inne problemy ze snem,
• choroba Huntingtona, Parkinsona,
• efekty uboczne leków psychotropowych, w tym niektórych przeciwdepresyjnych,
• wiek – bruksizm jest powszechny u małych dzieci, lecz jego objawy zanikają samoistnie w okresie dojrzewania,
• substancje stymulujące – tytoń, kofeina, alkohol, narkotyki,
• uwarunkowania genetyczne.

Leczenie bruksizmu

W przypadku tej choroby, leczenie farmakologiczne często nie przynosi zadowalających efektów. Jeżeli choroba jest efektem ubocznym przyjmowania innych leków, np. przeciwdepresyjnych, należy niezwłocznie poprosić lekarza o ich zmianę. W ciężkim przypadku „zgrzytania zębami”, skuteczne okazują się iniekcje toksyny botulinowej . Powodują one zwiotczenie (kontrolowany, lekki paraliż) nadpobudliwych mięśni twarzy.